Christ Genealogy

JESU KHRIST KHANGGUI

 ~ By S. Haukhansuan HBA Chaplain

“Khrist hi bang na chih ngaih viai? Koi ta ahiai? A chi a. Amahun akawmah David Tapa, achih va” (Matthai 22:42).

Khristmas Chibai!

Jesu Khrist khanggui i heet chiang theihna diing in Matthai in koite kawma agelh ahiai chih heet a poimoh masa hi, huchi mah bang in Luke a zong heet a poimoh diing hi. Matthai in Judamite kawma agelh ahi a, huleh Jesu Khrist chu Judate kumpipa leh Messiah ahi chih a soi chiang ut hi. Luke in Greek mite kawma agelh ahi a, huleh Jesu Khrist chu mihing a hihdan a soi hi.

Khanggui Luul Dan Judate a Diing in

Jesu Khrist khanggui i suut ma in Israelte diing a khanggui a poimohdan neu khat i enkhawm zual diing uhi.

  • Pathian in Abraham suante kawma thuchiam apiah tang thei diingte heet a poimoh jiahin.
  • Gam hawmna a poimoh diing a hijiahin.
  • Siampu hithei diingte heet a poimoh jiahin.
  • Messiah hung kipat na heet a poimoh jiahin.

Huleh amahun mipungkhawmte zousiah chu a ha nihna, ni khat ni in a koukhawm veh va, huleh a innkuan kuanun, a pate uh phung bangin, a min uh kizomdaan dungjuiin, kum sawmnih apat tunglam khatkhat in, a khanggui uh a gialluutuhi”(Kisimbu 1:18).

Matthai in Jesu Khrist Khanggui a Gelhdan

Matthai in Judate kawm ah a gial hi:

Tanchinhoih Matthai in Judate kawm ah Jesu chu a Messiah uh ahi chih a hilhchian hi. Tanchinhoih Matthai in Judate Messiah diing a achitna leh ahihna chinih in a taahlang hi. Hute chu Abraham suan leh haate huleh David suan leh haahte ahih ngeeingeei diing ahi. Huleh Zawlneite in Judate Messiah diing a ana gen lawhte Matthai gospel ah ataangtung veh hi (Mat.1:22-23).

Matthai in Khanggui khen thum in akhen hi:

Hi khen thum teng min sawmleli chiat in a khen hi. Hute ahileh hi a nuaia bang ahi.

a). Abraham apat David tan

b). David apat Judate Babylon a puimang a aum tan uh

c). Judate Babylon a puimanga aum apat Jesu tan.

Matthai Khanggui in David laltouphah a tou diing Jesu a hihdan a soi chiang hi:

  1. Jesu chu David laltouphah ah, a tou theihna diing in daan dungzui in chitna a nei hi. Bangjiahin ahiai i chihleh Joseph in a ta diinga a pom jiahin.
  2. Thuhun Lui ah David laltouphah luahsawn theilou diing Jeconiah, Solomon tapa a kichi hi. Jeconiah ahileh Solomon tapa, David tupa ahi. Jeconiah a giitloubeeh jiahin Pathian in amah khaalgui apatin David laltouphah luahsawn thei diing a pesih diing a chi hi (Jer.22:30). A huchileh David laltouphah a tou thei diing koi a hita diai? David suan dang khat Nathan tung tawn in David Laltouphah luahsawn diing ahung piang diing hi, hu chu Jesu Khrist, Messiah ahi.

Matthai in numei li Jesu Khanggui ah a jeptel hi:

Hi numei li teng in hihna tuam chiat a nei uhi. Huleh numei te chu Jesu khanggui a tel diing a jong ki lawm lou khop hial ahi uhi. Hute ahileh hih anuai a bang ahi.

  1. Tamar nohchijuaah bang a um (Siamchilbu.38)
  2. Rahab nohchijuaahnu (Josh.2)
  3. Bathsheba angkawmnu (Mat.1:6).
  4. Ruth Moab numei(Mat. 1:5).

Bangjiaha Jesu khanggui ah hite hungtel thei adiai? Hi dotna chu mitam tahte in a dawngna i heet utchiat uh jong ka gingta hi. Hitobang ahungtel theih na jiah ahileh hite ahi:

a). Jesu’n mihoih leh midihtatte hawl a hihlouh dan a sulang hi.

b). Jesu chu nochijuaahte leh angkawmte tung a jahngaihna sulangtu ahi.

c). Jesu lalgam in Jentelte a huam hi.

 Luk in Jesu Khrist Khanggui a Gelhdan

Luk 3:23-38 sung ah Jesu chu tahsa dan a anu Mary tungtawn a piang a hihdan leh a nu Mary chu David suan leh haate a hidan a soi chiang hi. Mary ahileh David tapa Nathan apat ahi (Luk 3:31). Luk in Jesu Khrist khanggui agelh na ah tup nih anei hi. Khatna ah, Jesu chu Israelte Messiah ahi. Nihna ah, Jentelte diing a hundamtu a hihdan a hilhchian ut hi. Jesu chu khovel pumpi hundampa diing a hung piang, huleh Pathian  bukim a hihdan tanchinhoih Luk in a taahlang hi.

Tanchinhoih Luke in Jesu khovel hundampa a hihdan kichiantah in a gen hi. Matthai in Jesu chu Judate kumpipa  a hihdan a ensah hi. Tanchinhoih Mark leh tanchinhoih Johan in Jesu Khrist khanggui a gial kha sih uhi, bangjiahin ahiai i chileh Mark in Jesu chu suaah etsahna in agiala huleh suaah in khanggui hi Judate daan a ki suut ngeilou ahih jiahin. Tanchinhoih Johan in Jesu Khrist khanggui ahung gelh louh na jiah ahileh Pathain in khanggui anei louh jiah ahi. Tanchinhoih Luke in Jesu chu mihing tapa, David tapa, Adam tapa huleh Pathian tapa a hihdan a hah soi mahmah mei hi.

Jesu Khrist Khanggui a Pat Zil Diingte

Pathian in a thuchiam ajui jing hi:

Pathian in Abraham kawmah a thuchiam, David kawmah a thuchiam a su taangtung hi. Pathian in a suaahte tungtawn a thuchiam dung juiin a taangtung hi. Huchimah bangin eite kawm a Jesu Khrist in ka hung kiit diing chi a, a thuchiam ahung piaahte a hung taangtung ngei ngei diing hi chih i muang uhi (Silbawlte.1:11).

Pathian miitna luah sawn theih a hisih hi:

Bible ah Pathian phaw leh Pathian a um ngitngeet tamtahte i et leh a tate un a pate uh khaapnung uh jui a tambeeh sih hi. Etsahna diingin Rehoboam in apa Solomon suulnung a jui sih hi. Rehoboam in Judah gam ah milim biaahna a pan doh hi. Hezekiah in Manasseh ahingkhia a, himahleh Manasseh in milim biaahna munte apa in a suhsiat saahte a siampha kiit hi. Josiah in Jeconiah ahingkhia a, huleh Jeconiah chu kumpi hoihlou mah mah te lah a khat ahi.  Solomon, Hezekiah leh Josiah in a damsung nite uh Pathian a diingin a jang uhi himahleh atate un hu gouluahtu hihna a nei dia sih uhi.

Pathian lungsiatna thuuh leh let jiah:       

A chaang chiang in Pathian lungsiatna leh khotuahnate i tangdiing mawng in ila kha jeel uhi. Jesu Khrist hihna masa theichian chiat lei Pathian lungsiatna leh khotuahna let daan, thuuh daan, saang daan i he mei diing uhi. Vaan ah Angel simseenglouhte in siangthou, siangthou chi a apaahtawi chim louh uh ahihjing lain, hi lei mun ngiampeen ah gan annkuang ah a hung piang a, huleh sih tanpha in thu ahung mang hi (Phil. 2:5-11). Nang leh kei jiah a Pathian tapa hiilhial mihing banga a hung um daante i etleh Pathian lungsiatna i hethei mei hi. Mijousiah a diing in ahung si a, sual silbawltheihna lauhuai leh kumtuang sihna apatin ahung hutdam theihna diingin,

Thutawp

Jesu Khrist, Messiah ahihtheihna diing bangma in a nang sih diing hi. Ajiahchu Jesu khanggui in a gen chiang khopmei hi, anu Mary lam apat in ahithei a huleh apa lam apat in jong ahithei chih chiang tahin a heet theih hi. Jesu Khrist khanggui a misual numei hileh pasal tamtah atel kha hi. Hutoh mah bangin i hinkhua ah, Pathian in a thuchiam dung juiin a tapa i sual luang a si diingin ahung sawl hi. Pathian in a hehpihna nang leh kei diing a David tapa, Abraham tapa nang leh kei diinga a hung piaah chu na lal leh hundampa diingin na ki saang tai? Tu kum 2020 Khristmas hun ahitoh kiton in.

 

 

Your encouragement is valuable to us

Your stories help make websites like this possible.